januari | 2019 | Centrum 16•22

2 januari 201920 augustus 2019

Stressmanagement

Een beetje stress en spanning voor belangrijke momenten is heel normaal. Dat kan ervoor zorgen dat je geconcentreerd bent voor wat je gaat doen. Maar soms blokkeert de stress je dusdanig dat je niet meer goed kunt presteren. Dat kan van kwaad naar erger gaan. In dit project leer je in kleine groepjes hoe je dit kunt oplossen.

Voor wie
Scholen in het voortgezet onderwijs (klas 1 t/m 6); een geselecteerde groep leerlingen van verschillende leeftijden en leerjaren. Het project is nuttig voor leerlingen met faalangst of voor leerlingen die dat zouden kunnen ontwikkelen.

De praktijk
Tijdens vier bijeenkomsten van anderhalf uur en een terugkomdag zorgen we om te beginnen voor een nadere kennismaking en veilige sfeer in de groep. Leerlingen vertellen waarom ze meedoen. We doen een nulmeting om te kijken hoeveel stress zij op bepaalde momenten ervaren. Aan het eind doen we dit opnieuw om te kijken of de stress is afgenomen.

Werkvormen die we onder meer gebruiken variëren van gesprekken, rollenspellen, drama, maskers, collages maken en tekenen. Belangrijk zijn de gedachten die leerlingen over zichzelf en de situatie hebben. Deze gedachten hebben invloed op hun gedrag. Als die gedachten negatief zijn, oefenen we om daar positieve en helpende gedachten naast te zetten. Leerlingen krijgen verschillende strategieën aangereikt om met stress om te gaan. Zij onderzoeken wat bij hen past. Leerlingen krijgen vaardigheden en tips om met stress om te gaan, zoals bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen, ontspanningsoefeningen, beter leren plannen, relativeren, hulp vragen en hun focus verleggen.

Resultaten

Leerlingen hebben inzicht in wat voor hen stressvolle situaties zijn.
Leerlingen beseffen dat veel stress je functioneren kan belemmeren.
Leerlingen hebben ervaren dat positieve gedachten over de situatie en henzelf stress vermindert; zij weten hoe zij dit zelf kunnen toepassen.
Leerlingen beseffen dat zij niet de enige zijn met stress.
Leerlingen weten welke strategie voor hen goed werkt.
Leerlingen weten wat zij in stressvolle situaties moeten doen.

2 januari 201920 augustus 2019

Training sociale vaardigheden

Leerlingen leren zich makkelijker in groepen bewegen en krijgen daardoor een positiever zelfbeeld. Ze leren onder meer zichzelf presenteren, voor zichzelf opkomen, luisteren naar anderen, emoties en kritiek durven uiten, complimenten ontvangen en omgaan met conflicten.

Voor wie
Scholen in het voortgezet onderwijs (klas 1 t/m 5)
Let op: Er is plaats voor 10 aantoonbaar gemotiveerde leerlingen*.

De praktijk
De intern begeleider draagt in samenspraak met de mentor een aantal gemotiveerde leerlingen voor. Dat betekent dat leerlingen zelf last hebben van hun gedrag en er zelf ook iets aan willen veranderen. In overleg stellen we de uiteindelijke groep vast.
Tijdens het intakegesprek maken we kennis met de leerlingen en leggen we individuele leerdoelen vast. De inhoud van de training is altijd op maat gemaakt en hangt af van de individuele leerdoelen van leerlingen.
Werkvormen die we onder meer gebruiken zijn spelvormen als rollenspellen, drama, groepsgesprekken en theorie. Deelnemers presenteren zich bijvoorbeeld aan de groep, waarbij ze letten op hun houding en uitstraling. Ze oefenen met het uiten van hun eigen mening, proberen zich weerbaar op te stellen en leren omgaan met groepsdruk. Daarna bespreken we dit met de betreffende leerlingen en de groep. Wat viel op? Wat ging goed wat had anders gekund?
Aan het eind van de training evalueren we met de leerling en de intern begeleider. We bespreken het resultaat en bekijken of de leerdoelen zijn gehaald.

Resultaten

Leerlingen hebben een beter zelfbeeld.
Leerlingen durven zich makkelijker in groepen te bewegen.
Leerlingen zijn zich meer bewust van hun houding en gedrag.
Leerlingen hebben geleerd adequaat voor zichzelf op te komen.
Leerlingen hebben effectief leren communiceren.
Leerlingen hebben leren samenwerken.
Leerlingen hebben positieve ervaringen in groepen opgedaan.

*Aanmelding betekent dat deelnemers elke bijeenkomst bijwonen. De intern begeleider zorgt voor de leerlingen en vraagt toestemming aan de ouders en de ruimte waar de training kan plaatsvinden.

2 januari 201921 november 2022

Specifieke groepen in het VO

Sommige jongeren hebben een extra of aangepast programma nodig. Denk bijvoorbeeld aan nieuwkomers, kinderen met een aandoening of leerproblemen. Het programma is voor iedere doelgroep anders en volledig op maat gemaakt.

Voor wie
Speciale groepen in het voortgezet onderwijs (klas 1 t/m 6) alle niveaus.
Denk bijvoorbeeld aan statushouders, kinderen uit het speciaal onderwijs of met een specifieke (zorg) aandoening.

De praktijk
In overleg met de school bepalen we welke leerlingen (of welke klassen) voor dit wekelijkse project in aanmerking komen en hoeveel tijd dit kost. Doorgaans vijf keer een lesuur, maar blokuren zijn ook mogelijk. Samen bepalen we de inhoud van het programma, dat is zo veel mogelijk afgestemd op het reguliere programma.
Werkvormen die we gebruiken zijn non-verbale oefeningen, samenwerkingsopdrachten, groepsvormingsspelletjes, interviews, een stellingenspel, rollenspellen, muziek en toneel.
Desgewenst kunnen we na overleg aparte meisjes- en jongensgroepen maken bijvoorbeeld bij bepaalde thema’s als puberteit, seksualiteit, preventie van seksueel misbruik en/of seksueel geweld. Ook bij thema’s als toekomstoriëntatie en culturele identiteit vinden leerlingen het soms prettig met alleen meisje of jongens te zijn.

Resultaten
Afhankelijk van de gekozen onderwerpen en thema’s overleggen we welke doelen leerlingen behalen.

2 januari 201920 augustus 2019

Gezocht: leuke klas

De overgang van de basisschool naar de middelbare school is groot. Het is spannend omdat leerlingen ineens met totaal nieuwe kinderen in een klas zitten. Dit project maakt op een speelse manier een hechte en veilige groep van de nieuwe klas. Het project kan ook later in het jaar.

Voor wie
Scholen in het voortgezet onderwijs (klas 1)

De praktijk
In de eerste van vijf lessen van een uur doen we een zogeheten nulmeting. We onderzoeken hoe het is gesteld met de sfeer, veiligheid en het vertrouwen in elkaar en de mentor.
Aan de hand van diverse werkvormen bedenken leerlingen wat bijvoorbeeld anders zou kunnen in hun klas en wat daarvoor nodig is. Ook de mentor doet actief mee. Worden leerlingen bijvoorbeeld buitengesloten? Hoe komt dat en wat kunnen andere leerlingen doen? Werkvormen die we gebruiken zijn bijvoorbeeld energizers, een quiz, rollenspellen, oefenen van ja- en nee-gevoelens, foto’s maken en presenteren. Leerlingen en mentor leren elkaar beter en op een andere manier kennen met meer vertrouwen tot gevolg. Aan het eind meten we opnieuw of de wensen en doelen zijn behaald.

Resultaten

Leerlingen hebben klasgenoten en mentor beter leren kennen.
Leerlingen kunnen benoemen wat een leuke sfeer is en hoe zij hieraan zelf kunnen bijdragen.
Leerlingen hebben geleerd samen te werken.
Leerlingen hebben hun mening in de klas durven geven en geluisterd naar de mening van klasgenoten.

1 januari 201920 augustus 2019

Goed bezig

Soms wil een klas geen echte groep worden. Als leerlingen elkaars verschillen niet accepteren, kunnen zij dat als onveilig ervaren. Dit kan ten koste gaan van de leerprestaties. We kunnen dit veranderen door leerlingen op een positieve manier met elkaar aan de slag te laten gaan. De docent speelt een belangrijke rol.

Lees verder “Goed bezig”

1 januari 201913 april 2023

Heb ik dat?

Iedere leerling heeft unieke kwaliteiten. In dit projecten onderzoeken we wat leerlingen belangrijke waarden vinden, wat hun kwaliteiten zijn en hoe we die in de klas kunnen inzetten. Daardoor verbetert de sfeer in de klas aanzienlijk. Ook de docent speelt een belangrijke rol.

Voor wie
Scholen voor het basisonderwijs (groep 6 en 7)

De praktijk
In vijf bijeenkomsten van een uur onderzoeken leerlingen hun kwaliteiten en ontdekken zij welke waarden (‘deugden’) het best bij hen passen. Denk bijvoorbeeld aan creativiteit, enthousiasme, eerlijkheid, behulpzaamheid, geduld, moed of betrouwbaarheid. Ze doen dit onder meer via onderzoek, spel, verhalen, foto, film en tekeningen. Zo onderzoeken en ervaren zij bijvoorbeeld aan de hand van interviews en rollenspellen welke kwaliteiten van pas komen in alledaagse situaties. Met verschillende kwaliteiten bij elkaar kun je ook goed samenwerken. Ze ontdekken dat je goede kwaliteiten verder kunt ontwikkelen. Wat je voedt, dat groeit! Tot slot maken leerlingen in groepjes een tentoonstelling over hun kwaliteiten. Ze maken daarbij gebruik van de verschillende creatieve werkvormen.

Resultaten

Leerlingen leren verschillende kwaliteiten van zichzelf en anderen (her)kennen.
Leerlingen krijgen inzicht in hun eigen kwaliteiten en die van de anderen.
Leerlingen krijgen zelfvertrouwen door zich te focussen op hun positieve kwaliteiten.
De sfeer in de groep is verbeterd.

1 januari 201920 augustus 2019

Waarom zeg je dat?

Het is de toon die de muziek maakt. Ofwel: de manier waarop je iets zegt is belangrijk. In dit project onderzoeken leerlingen welke vormen er zijn van op elkaar reageren. En wat het effect is van al die verschillende manieren. Bijvoorbeeld voor je zelfbeeld en de sfeer in de klas. We maken een film van dit proces.

Voor wie
Scholen in het basisonderwijs (groep 5 t/m 7)

De praktijk
In vier bijeenkomsten van zestig minuten onderzoeken leerlingen hoe vaak en in welke situaties ze elkaar complimenten (opstekers) of juist kritiek (afbrekers) geven. Dit doen zij met rode (opstekers) en groene (afbrekers) briefjes. Aan het eind van de lessen tellen we de briefjes en de volgende keer bespreken we er enkele. Hoe had het bijvoorbeeld anders gekund? Leerlingen geven elkaar tips en spelen desgewenst situaties na. Na vier bijeenkomsten hopen we natuurlijk op meer groene dan rode briefjes. Gedurende de bijeenkomsten doen zij een kwaliteiten- en complimentenspel en luisteren zij naar een verhaal over een kind dat alleen maar kritiek krijgt. Dat verhaal proberen zij na te vertellen, maar dan met helpende en opbouwende opmerkingen. Tot slot maken ze grote harten met daarin alleen maar opstekers. Dit hele proces wordt gefilmd. De laatste bijeenkomst laten we de film aan de klas zien. We sluiten af met een compliment voor ieder kind op een hartje.

Resultaten

Leerlingen herkennen verschillende manieren van reageren.
Leerlingen zien wat het effect is van positieve en negatieve reacties op elkaar.
Leerlingen oefenen in het geven van positieve feedback (opstekers).
Leerlingen leren hoe ze respectvol met anderen kunnen omgaan.
Leerlingen beseffen dat hun zelfbeeld ook afhangt van de reactie van anderen.
De klas heeft na afloop een mooie video van het proces, de werkvormen en uitspraken van de leerlingen.

1 januari 201920 augustus 2019

Ahoy, schat in zicht!

Kinderen leren spelenderwijs met elkaar samenwerken. Ze maken mooie dingen met elkaar. Zo worden ze echte piraten en gaan ze op zoek naar de schat.

Voor wie
Scholen in het basisonderwijs (groep 4 en 5)

De praktijk
Enkele, van de zes wekelijkse, bijeenkomsten van 75 minuten beginnen met een verhaal van Kapitein Sunil. Hij is een echte piraat met spannende piratenverhalen. Zo vertelt hij bijvoorbeeld over zijn avonturen op de boot en hoe lastig het is om het altijd leuk te houden met elkaar. Hij daagt de kinderen uit een goede piraat te worden, want die kunnen goed samenwerken. Vervolgens gaat de klas in groepjes aan de slag. Ze maken bijvoorbeeld samen een boot van papier, doen leuke bewegings- en toneelspelletjes of zingen samen piratenliedjes. In het gymlokaal (als dat mogelijk is) leren zij over een loopplank lopen en in de touwen klimmen. Voor iedere goed uitgevoerde opdracht verdienen zij een woord. Met deze woorden ontdekken ze aan het eind waar de schat ligt. De kinderen hebben dan alle vaardigheden onder de knie van goed samenwerkende piraten.
Voorafgaand of tijdens dit project kan de leerkracht verhalen vertellen over piraten of piratenboeken voorlezen.

Resultaten

Kinderen leren samen overleggen.
Kinderen leren samen besluiten nemen.
Kinderen leren taken verdelen.
Kinderen leren rekening houden met elkaar.
Kinderen leren samen aan een opdracht werken.
Kinderen hebben plezier tijdens het samenwerken.

1 januari 201920 augustus 2019

Smaken verschillen

Niet iedereen vindt gelukkig altijd hetzelfde mooi of lekker. Dat maakt mensen interessant en verrassend. Spelenderwijs leren kinderen hun mening geven over hun eigen smaak en die van anderen respecteren.

Voor wie
Scholen in het basisonderwijs (groep 3 en 4)

De praktijk
Een deel van de zes wekelijkse bijeenkomsten van een uur begint met een verhaal van een stoere rode kater Pluf. Hij vertelt over zijn belevenissen, zijn smaak en die van zijn kattenvriendjes. Bijvoorbeeld wat hij lekker vindt om te eten. Kinderen proeven dit en bespreken of ze het ook lekker vinden. In de volgende lessen komen achtereenvolgend de onderwerpen spelen, muziek en kleding aan de orde.
De laatste twee weken sluiten we het project af met een spetterende modeshow, die we op video opnemen. Tijdens de laatste les bekijken we de video met de klas. De kinderen krijgen ook hun eigen boekje mee naar huis met daarin alles wat ze tijdens dit project hebben gemaakt.

Resultaten

Kinderen ontdekken wat hun eigen smaak is en kunnen dat onder woorden brengen.
Kinderen ontdekken dat andere kinderen een andere smaak kunnen hebben.
Kinderen leren luisteren naar kinderen met een andere smaak.
Kinderen leren anderen met een andere smaakt respecteren.
Kinderen leren zichzelf presenteren aan de hand van een modeshow.

1 januari 20195 september 2024

Toolbox Jong vader

Hoe maak je als jongere een verantwoorde keuze over ouderschap? Jongens en meisjes moeten daar goed over nadenken. Dit project richt zich alleen op jongens tussen de 15 en 18 jaar. We bespreken bijvoorbeeld wat jongens een goed moment vinden om aan kinderen te beginnen. Vinden ze dat ze bepaalde zaken op orde moeten hebben? Zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen bij de verzorging en opvoeding van kinderen? Vinden zij dat leeftijd ertoe doet? De jongens denken ook na over hun eigen opvoeding en achtergrond.

Voor wie
Scholen voor voortgezet onderwijs (bovenbouw, alle niveaus) ook praktijkonderwijs (klas 5)
mbo-opleidingen (alle niveaus).
Hulpverleningsinstellingen als bijvoorbeeld jongerenwerk, centra voor Jeugd en Gezin, woongroepen en justitiële jeugdinrichtingen.

De praktijk
In twee lessen van 50 à 100 minuten gaan we het gesprek aan met bijna-volwassen jongens over toekomstig vaderschap. Elke bijeenkomst begint met een filmpje waarin twee jonge vaders en een jonge moeder iets vertellen over ouderschap. Vervolgens komen in diverse werkvormen hun eigen opvoeding en denkbeelden daarover aan de orde. Met een fotospel bekijken we bijvoorbeeld verschillende opvoedsituaties. Daarna bespreken de jongeren wat ze goed en minder goed vinden en wat zij zelf wel of niet zouden doen. Daarna gaan ze individueel aan de slag door zelf na te denken over hun toekomst en een eventueel vaderschap. Ook kijken ze terug op hun eigen opvoeding en de rol van hun vader. Wat was goed en wat zouden zij anders doen? We besteden aandacht aan zwangerschapspreventie. In de laatste les herhalen we alles in een aansprekende quiz. Het doel is dat jongens uiteindelijk een eigen weloverwogen keuze over vaderschap kunnen maken.

Resultaten

Jongens hebben een vollediger beeld over vaderschap.
Jongens hebben nagedacht over hun eigen opvoeding en wat zij anders of hetzelfde willen doen bij hun eigen kinderen.
Jongens beseffen dat hun achtergrond invloed kan hebben op hun vaderschap.
Jongens zijn zich bewust van de verantwoordelijkheden die horen bij vaderschap.
Jongens hebben kennis opgedaan over zwangerschapspreventie.
Jongens kunnen een weloverwogen keuze over ouderschap maken.
Jongens hebben voor zichzelf onderzocht wat hun normen en waarden op het gebied van mannen en vrouwen binnen een relatie zijn.
Jongens hebben nagedacht over wat een goede vader is, wat die wel en niet doet.

Lespakket & Training
Bij dit project hoort een lespakket met diverse projectmaterialen en een uitgebreide docentenhandleiding, inclusief een licentie-training (in overleg). Voor meer informatie over trainingen en workshops voor professionals kunt u contact opnemen met dustingods@centrum1622.nl.

De Toolbox Jong Vader en Jong Moeder zijn geschikt om gecombineerd te gebruiken.